De casus
Een groot Nederlands bouwbedrijf heeft een aanbesteding gewonnen voor de bouw van een innovatief offshore windmolenpark in de territoriale wateren van een land in het Midden-Oosten. Het financieel belang van het contract is EUR 80 miljoen. Het project wordt gezien als een belangrijke stap in de energietransitie voor zowel Nederland als het Midden-Oosten, en heeft veel aandacht van media en investeerders.
Tijdens de bouw ontstaat er een geschil tussen het bouwbedrijf en de opdrachtgever, een consortium van energiebedrijven. De financieel belang van het geschil is EUR 17 miljoen.
De opdrachtgever beweert dat de fundering van enkele windmolens niet voldoet aan de overeengekomen specificaties, wat zou kunnen leiden tot instabiliteit. Het bouwbedrijf stelt dat de fundering is gebouwd volgens de specs, en dat de beweerde problemen het gevolg zijn van ontwerpwijzigingen die de opdrachtgever last-minute heeft doorgevoerd.
De opdrachtgever weigert een substantiële betaling en dreigt het contract te ontbinden en een andere aannemer in te schakelen. Voor het bouwbedrijf staat niet alleen een groot bedrag op het spel, maar ook zijn reputatie als betrouwbare partner in complexe energieprojecten. De opdrachtgever wil ook imagoschade voorkomen en het project zonder verdere vertraging afronden.
Voordeel 1: snelheid
Een van de grote voordelen van arbitrage is de snelheid waarmee geschillen worden beslecht. De gemiddelde doorlooptijd van een arbitrageprocedure bedraagt slechts 12 maanden, terwijl bij de overheidsrechter zaken al meerdere jaren kunnen duren. Bovendien is een arbitraal vonnis finaal en bindend voor partijen met beperkte vernietigingsmogelijkheden en geen lange beroepsprocedures. Dit betekent dat partijen snel weten waar ze aan toe zijn en niet gebukt gaan onder langdurige onzekerheid over de afloop van hun geschil.
De duur van de procedure
Arbitrage
Rechter
Advocaatkosten
€500.000
Arbitrage- en NAI-kosten
Finaliteit
Griffiekosten
Advocaatkosten eerste aanleg
Advocaatkosten hoger beroep
Finaliteit
€99.000
marginaal
€500.000
€300.000
duur van de procedure: 12 maanden
duur van de procedure: 48 maanden
De kosten van de procedure
€800.000+
Arbitrage
Rechter
€599.000
€300.000
€500.000
De in het ongelijk gestelde partij draagt in beginsel alle kosten, inclusief redelijke advocatenkosten, van de in gelijk gestelde partij. Dit beperkt het financiele risico als je in je recht staat en zorgt ervoor dat een partij niet snel ongegronde vorderingen in zal stellen.
€500.000
€500.000
€500.000
€300.000
€99.000
€99.000
marginaal
Arbitrage- en
NAI-kosten
Advocaatkosten
Totale kosten
Griffiekosten
Advocaatkosten eerste aanleg
Advocaatkosten hoger beroep
Totale kosten
Voordeel 2: deskundigheid
Arbitrage biedt partijen de mogelijkheid hun geschil voor te leggen aan deskundige arbiters met relevante expertise. Er is een ruime keuze aan gespecialiseerde arbiters beschikbaar, waardoor optimaal kan worden ingespeeld op de specifieke aard van het geschil. Dit draagt bij aan een inhoudelijk hoogwaardige behandeling en een goed onderbouwde uitspraak.
Voordeel 3: maatwerk
Een arbitrageprocedure kenmerkt zich door een grote mate van flexibiliteit. Zo kan in een vroeg stadium een regiezitting worden gehouden om het geschil bij te sturen en de procedure op maat in te richten. Ook is het mogelijk om complexe geschillen op te splitsen in deelonderwerpen (bifurcation) en hier afzonderlijke expertiseopdrachten voor uit te zetten. Bovendien kan de hele procedure in het Engels worden gevoerd. Deze flexibiliteit maakt arbitrage zeer geschikt voor complexe, internationale geschillen.
Voordeel 4: lagere totale kosten
Hoewel de kosten van een arbitrageprocedure hoger liggen dan die van een procedure bij de rechter pakt arbitrage in totaliteit vaak voordeliger uit. Dit komt door de kortere duur van de procedure en daarmee de advocatenkosten lager zijn. Bij langdurige procedures voor de overheidsrechter lopen de kosten al snel hoog op.
Voordeel 5: eerlijke proceskostenvergoeding
Bij arbitrage worden proceskosten doorgaans verdeeld naar rato van de mate waarin een partij in het gelijk is gesteld. Daarbij kan een scheidsgerecht alle redelijke gemaakte advocatenkosten meenemen. Bij de rechter krijgt de in gelijk gestelde partij slechts een fractie van de advocatenkosten vergoed. De aanpak in arbitrage zorgt voor een dempende werking op het instellen van kansloze vorderingen en een eerlijke verdeling van de kosten van de procedure.
Voordeel 6: vertrouwelijkheid
Vertrouwelijkheid is een belangrijk voordeel van arbitrage. De procedure is niet openbaar, waardoor de reputatie van partijen wordt beschermd en bedrijfsprocessen geheim blijven. Dit kan vooral voor bedrijven van grote waarde zijn, omdat zij zo het risico op reputatieschade of het weglekken van concurrentiegevoelige informatie beperken.
Voordeel 7: wereldwijd afdwingbaar
Arbitrale uitspraken worden internationaal erkend en zijn eenvoudig uitvoerbaar in de meeste landen ter wereld. Dit komt het Verdrag van New York, waarbij meer dan 170 landen zijn aangesloten. Voor internationale geschillen is dit een groot voordeel ten opzichte van de rechter, omdat als een vonnis niet wordt erkend in het land waar de assets van de wederpartij zich bevinden de procedure opnieuw moet worden gevoerd.
